روسیه یکی از بهترین مقصدها برای افرادی است که قصد دارند پس از فارغ التحصیلی اقامت روسیه را بگیرند؛ با تحصیل در روسیه دستیابی به اقامت و تابعیت کشور روسیه ساده‌تر خواهد بود. شرایط زندگی در روسیه به سبب سرمای هوا کمی دشوار است، اما در مقابل از امکاناتی چون دانشگاه‌های معتبر و هزینه‌های پایین زندگی نسبت به اروپا برخوردار است. شما می‌توانید با مطالعۀ این مقاله یک دیدگاه کلی نسبت به تحصیل در کشور روسیه به دست آورید. از دیگر نکات مثبت تحصیل در روسیه این است که محدودیت سنی وجود ندارد و افراد در تمام مقاطع بدون نیاز به رعایت شرط سنی می‌توانند تحصیل کنند. اگر قصد تحصیل در خارج از کشور را دارید، می‌توانید تحصیل در ایتالیا ، تحصیل در استرالیا ، تحصیل در سوئد را مطالعه کنید.
نظام آموزشی روسیه یکی از نظام‌های آموزشی قوی در سطح جهانی است و از قدمت بالایی برخوردار است. آموزش‌های عالی در کشور روسیه در مراکز دولتی و غیر دولتی ارائه می‌شود. تحصیل در مراکز دولتی رایگان است. به طور کلی مراکز آموزش عالی روسیه به سه نوع دانشگاه، آکادمی و انستیتو تقسیم‌بندی می‌شوند.
انستیتوها مراکزی هستند که به ارائۀ رشته‌های خاص می‌پردازند. از انستیتوهای معروف روسیه می‌توان به انستیتو هواشناسی، انستیتو هوافضا، انستیتو معدن و انستیتو صنایع ماهی اشاره کرد.
دانشگاه‌ها نیز مانند ایران هستند. مراکزی که دارای چند دانشکده هستند و رشته‌های متنوعی را ارائه می‌دهند. البته دانشگاه‌ها نیز ممکن است به ارائۀ گروه خاصی از رشته‌ها بپردازند؛ مثلا دانشگاه‌های علوم‌پزشکی، دانشگاه‌های فنی، دانشگاه‌های علوم انسانی یا دانشگاه چاپ و انتشارات به ارائۀ رشته‌هایی در حوزه‌های مربوط به تخصصشان می‌پردازند. دانشگاه‌ها بزرگترین مراکز آموزشی در روسیه هستند.
مراکز بعدی آکادمی‌ها هستند که در بخشی از آموزش به تربیت دانشجو و امور پژوهشی می‌پردازند. در هیئت علمی این دسته از مراکز لازم است حداقل پنج نفر با مدارک تحصیلی آکادمیک عضو باشند. معمولاً سطح علمی آکادمی‌ها در بالاترین سطح نسبت به سایر مراکز آموزشی قرار دارد. از مهم‌ترین آکادمی‌های روسیه می‌توان به آکادمی پزشکی مسکو، آکادمی کشاورزی مسکو، آکادمی صنایع شیمی و آکادمی دریا اشاره کرد. البته لازم به ذکر است برخی از دانشگاه‌ها مانند دانشگاه مسکو علی‌رغم این‌که جزو آکادمی‌ها محسوب نمی‌شوند، از سطح علمی بالایی برخوردارند.
اولین نکته‌ای که یک دانشجوی بین‌الملل برای درخواست پذیرش در روسیه باید بداند این است که دوره چهارساله لیسانس در این کشور به زبان روسی تدریس می‌شود و تسلط به این زبان از شرایط گرفتن پذیرش است. داشتن مدرک دیپلم شرط اصلی ورود به دانشگاه‌های روسیه در مقطع کارشناسی است. پیش از ورود به دانشگاه متقاضیان باید در دورۀ پادفک شرکت کنند و پس از قبولی در آزمون این دوره وارد دانشگاه شوند.
دروس ارائه شده در دورۀ فوق لیسانس به دو زبان روسی و انگلیسی است. دانشجویانی که متقاضی تحصیل به زبان انگلیسی هستند، لازم است تسلط کافی به این زبان داشته باشند، اما ارائۀ مدرک زبان الزامی نیست. مدرک تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد پس از دوسال آموزش و کارهای پژوهشی به دانشجویان اعطا می‌شود.
برنامه دکترا در روسیه با توجه به نظام آموزشی روسیه، برنامه تحصیلات تکمیلی، "Aspirantra" در روسیه، معادل یک P.h.D در سیستم آمریکایی است و به عنوان مرحله سوم از آموزش عالی در نظر گرفته شده است. مدت برنامه دکترا در روسیه 4 سال تمام وقت است. پس از اتمام برنامه، دانشجویان از پایان نامه خود (طرح تحقیقاتی) دفاع می‌کنند و به عنوان مدرک تحصیلی "نامزد علمی" اهدا می‌شود. مطالعات دکترا در روسیه امروز می‌تواند توسط فارغ التحصیلان بین‌المللی با درجه دکترا یا معادل آنPhD (دکتر فلسفه در اتحادیه اروپا) به دست آید. با توجه به این نکته که کشور روسیه برای افرادی که در مقطع دکترا در این کشور مشغول به تحصیل هستند، حقوقی ماهیانه به میزان تقریبا 2 هزار دلار را مدنظر قرار می‌دهند، بنابراین دانشجویان ایرانی رقابت بسیار سختی را در راستای اخذ بورسیه دکترا در کشور روسیه در پیش دارند.
دورۀ پزشکی عمومی در دانشگاه‌های روسیه 6 سال طول می‌کشد. هر سال تحصیلی در روسیه ده ماه طول می‌کشد. البته اگر قصد تحصیل به زبان روسی را دارید، لازم است یک سال خود را به گذراندن دوره‌های آموزش زبان روسی بگذرانید. دوره پزشکی ورزشی نیز به اندازۀ دوره پزشکی عمومی زمان می‌برد.
دانشجویان دندانپزشکی امکان تحصیل به سه زبان روسی، انگلیسی و فرانسه را دارند و چنانچه قصد تحصیل به زبان روسی را داشته باشند لازم است یک سال اضافه‌تر در روسیه اقامت داشته باشند. مدت زمان گذراندن دورۀ دندانپزشکی 5 سال است که البته دانشجویان به احتمال زیاد نیاز به گذراندن دوره پادفک برای آمادگی ورود به دانشگاه را دارند. دوره پادفک یک دورۀ ده ماهه است. دانشگاه‌های روسیه برای تحصیل در رشته دندانپزشکی آزمون ورودی ندارند و تنها کسب نمرۀ قبولی در آزمون پایان دوره پادفک کفایت می‌کند.
- دانشگاه لومونوسف
- دانشگاه Bashkir (UFA)
- دانشگاه فنی Bauman مسکو
- دانشگاه نفت و گاز Gubkin Russian مسکو
- دانشگاه کازان فدرال
- دانشکده عمران مسکو
- دانشگاه S.A.Gerasimov
- دانشگاه صنعتی Astrakhan state
- دانشگاه Astrakhan state
- دانشگاه Kuban
- دانشگاه صنعتی Kuban
- دانشگاه Novosibirsk
- دانشگاه صنعتی Blatic state
- دانشگاه M.Akmulla
- دانشگاه Chechen
- دانشگاه Dagestan
- دانشگاه صنعتی Don
- آکادمی موسیقی Gnesins Russian
- دانشگاه دولتی لومونوسوف
- دانشگاه نوسیبرسک
- دانشگاه دندانپزشکی سماچکو
- مرکز چشم‌پزشکی فیدروف
- دانشگاه دولتی سیچنوا
- دانشگاه دولتی پاولوف سن
دولت روسیه همه ساله مجموعه‌ای از بورسیه‌های تحصیلی را برای کمک به تحصیل به دانشجویان خارجی اختصاص می‌دهد. معدل و ریز نمرات سطوح قبلی تحصیل و نمرۀ زبان و رزومۀ قوی تأثیر به سزایی در میزان این بورسیه‌ها دارد. دولت روسیه برای اعطای بورسیه‌های دولتی آزمون EGE را برگزار می‌کند و به افرادی که در این آزمون قبول می‌شوند، بورسیه تحصیلی اعطا می‌کند. لازم به ذکر است که هر فرد در هر مقطع فقط یک بار می‌تواند از بورسیه‌های تحصیلی استفاده کند.
این بورسیه شامل 2700 کمک هزینۀ تحصیل برای افرادی است که در حال تحصیل یا کارآموزی با زبان‌هایی غیر از زبان مادری خود هستند. مبلغ این بورسیه چیزی حدود پنج هزار دلار است.
این بورسیه‌ها برای دانشجویانی است که در زمینه‌های مورد نیاز ارائه شده پژوهش‌هایی ارائه می‌دهند. مبلغ این بورسیه تقریباً 550 دلار در ماه است.
این بورس به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که برای انجام تحقیقات مستقل طی سه تا هشت ماه در یکی از کشورهای آسیای مرکزی یا شرق اروپا اقدام به تحصیل نمایند. روسیه نیز جزو این کشورها است و به همین دلیل دانشجویان می‌توانند از این بورسیه استفاده نمایند.
این بورسیه به دانشجویان ممتاز کارشناسی ارشد که به زبان انگلیسی تحصیل می‌کنند اعطا می‌شود و شامل شهریۀ دانشگاه و اقامت در خوابگاه‌های دولتی است.
کمک‌های مالی مختلفی در قالب بورسیه به دانشجویان ارائه می‌کند.
چهار نوع بورسیۀ تحصیلی را به دانشجویان ممتاز خود ارائه می‌دهد.
در کشور روسیه شما به هیچ‌وجه اجازۀ کار بدون مجوز را ندارید. چنانچه بدون مجوز حتی به چند نفر زبان آموزش دهید یا به کارهای ابتدایی خدمات کامپیوتری مانند نصب ویندوز بپردازید، مورد بازخواست واقع خواهید شد. چنا‌چه پلیس مهاجرت روسیه متوجه شود که دانشجویی بدون مجوز مشغول به کار است، جریمه‌های مختلفی برای دانشگاه و دانشجو در نظر می‌گیرد. دانشجو برای همیشه از دانشگاه اخراج می‌شود. دانشجو به مدت 5 سال دیپورت خواهد شد و دانشگاه موظف به پرداخت جریمه می‌شود. دانشجویان لیسانس می‌توانند به مدت 10 ساعت در هفته کار کنند. دانشجویان فوق لیسانس و دکترا می‌توانند در هفته 20 ساعت کار کنند و دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی نیز مجاز به کار 10 ساعت در هفته هستند.
