منطقه شینگن (Schengen Area) به ناحیه‌ای اشاره دارد که در آن ۲۷ کشور اروپایی مرزهای داخلی خود را لغو کرده‌اند تا افراد بتوانند با آزادی و بدون هیچگونه محدودیتی درون این ناحیه رفت و آمد کنند. این عمل با رعایت قوانین مشترک برای کنترل مرزهای خارجی و مبارزه با جرم و جنایت انجام شده و همچنین با تقویت سیستم قضایی مشترک و همکاری پلیسی تحقق یافته است.
با گذر زمان، تعداد کشورهای عضو در این منطقه افزایش یافته است. در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۲۳، کرواسی به عنوان عضوی جدید به منطقه شنگن پیوست. همچنین، کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپا مانند ایسلند، نروژ، سوئیس و لیختن‌اشتاین نیز به منطقه Schengen پیوسته‌اند.
از طرفی بلغارستان و رومانی نیز در تاریخ 1 اکتبر 2023 به ترتیب به این منطقه پیوسته و عضو این توافقنامه خواهند شدند و با این اقدام، تعداد اعضای ناحیه شینگن به ۲۸ و ۲۹ عضو افزایش خواهد یافت.
کشورها مجاز به پیوستن به منطقه شنگن می‌شوند وقتی که بتوانند شرایط مشخصی را برآورده کنند.
>>> یکی از مهم‌ترین شرایط، توانایی نظارت و امنیت مرزهای خارجی منطقه شینگن به نمایندگی از سایر کشورهای شینگنی است. به عبارت دیگر، کشور متقاضی باید قادر باشد به طور موثری از مرزهای خود محافظت کرده و ورود غیرمجاز را متوقف کند.
>>> پس از لغو کنترل‌های مرزی داخلی در منطقه، کشورهای شنگنی باید با همکاری و هماهنگی نزدیک، سطح امنیت را حفظ کنند و به مسائل مشترک امنیتی پاسخ دهند.
>>> کشور متقاضی باید قوانین شنگن را در زمینه‌های کنترل مرزی زمینی، دریایی و هوایی، صدور ویزاها، همکاری پلیسی و حفاظت از اطلاعات شخصی رعایت کرده و آنها را به درستی اجرا کند.
>>> علاوه بر این، کشور متقاضی باید به سیستم اطلاعات شنگن (SIS) و سیستم اطلاعات ویزا (VIS) متصل شده و قادر به استفاده از آنها باشد. این سیستم‌ها برای تبادل اطلاعات و همکاری در زمینه مهاجرت و امنیت بین کشورهای عضو استفاده می‌شوند.
>>> همچنین، آنها باید قوانین شنگن را درباره کنترل مرزی در زمین، دریا و هوا، صدور ویزاها، همکاری پلیسی و حفاظت از اطلاعات شخصی را رعایت کنند.
با این حال، تصمیم نهایی درباره پذیرش عضو جدید بر عهده کشورهای شنگنی است که آمادگی و پایبندی کشور متقاضی به قوانین شنگن را ارزیابی می‌کنند.
اگرچه اتحادیه اروپا و توافقنامه شنگن هدف‌های مشترک همکاری اروپایی را دنبال می‌کنند، اما در عضویت، اهداف، دامنه و شرکت کشورهای غیرعضو اتحادیه در Schengen Area تفاوت‌های قابل توجهی وجود دارد.
|
منطقه شینگن |
اتحادیه اروپا |
|
هدف اصلی توافقنامه شینگن داشتن یک فضای سفر مشترک و آسان‌تر برای شهروندان اروپایی است. |
هدف اصلی اتحادیه اروپا ایجاد همکاری در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی بین کشورهای عضو است |
|
در سال 1985 تاسیس شده است. |
در سال 1993 تاسیس شده است. |
|
ماموریت آن، ارتقاء آزادی سفر بین شهروندان خود و ایجاد یک سیستم مشترک ویزا برای مسافران خارجی است. |
مأموریت آن این است که بازار داخلی کالاها، خدمات و سرمایه را تسهیل کند و بهبود بخشد. |
|
همه کشورهای عضو، قوانین مشابهی در مورد صدور ویزا را دنبال می‌کنند و یک سیاست مشترک ویزا دارند. با این حال، هر کشور می‌تواند براساس معیارهای خود، درخواست‌های ویزا را رد یا تأیید کند. |
هر کشور عضو در اتحادیه اروپا باید مقرراتی را که توسط اتحادیه تعیین می‌شود رعایت کند همچنین، هر فردی که در یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا زندگی می‌کند، حق رأی در انتخابات پارلمان اروپا را دارد. |
هر کشوری که می‌خواهد به عضویت در اتحادیه اروپا دربیاید یا به منطقه شنگن بپیوندد، باید یکسری شرایط عضویت را برآورده کند:
|
معیارهای منطقه شینگن |
معیارهای اتحادیه اروپا |
|
هر کشوری باید توانایی داشته باشد تا این قوانین را بطور کامل پیروی و اجرا کند. این شامل اعمال کنترل مرزی موثر و کارآمد، صدور ویزاها به‌صورت مستند و مشروط به شرایط، و حفاظت از اطلاعات شخصی و حریم خصوصی افراد است. |
برای عضویت، کشورها باید نهادهای دولتی قوی و پایداری داشته باشند که دموکراسی را ترویج کنند و قوانینی قوی برای حفاظت از حقوق بنیادین انسان، امنیت، و حمایت از گروه‌های محروم را اجرا کنند. |
|
برای حفظ امنیت و کاهش ریسک‌های مربوط به مرزهای شنگن، کشورها باید با سایر نهادها همکاری نمایند و از تجربیات و منابع مشترک استفاده کنند. |
کشورها باید توانایی پیروی از رهنمودها و سیاست‌های سیاسی، اقتصادی و پولی اتحادیه را داشته باشند. این شامل اجرای سیاست‌های مشترک در زمینه‌های مختلف مانند سیاست خارجی، تجارت، حقوق بشر، محیط زیست و سیاست پولی می‌شود. |
|
کشورهای عضو، مسئولیت کاملی برای هر ویزایی که صادر می‌کنند و همچنین کنترل مرز خارجی منطقه را به عهده دارند. آنها باید به صورت دقیق ویزاها را بررسی کرده و از صحت آنها اطمینان حاصل کنند. |
توانایی پرداخت هزینه عضویت را داشته باشند. |
|
استفاده از سامانه اطلاعات شنگن برای کشورهای عضو ضروری است تا در جریان اطلاعات مربوط به مهاجرت و امنیت قرار بگیرند و در تصمیم‌گیری‌های مربوط به ویزا، کنترل مرزی و امور مهاجرتی از این اطلاعات بهره ببرند. |
کشورها باید بازار اقتصادی قابل قبول داشته باشند و همچنین بتوانند با بازار اتحادیه اروپا به رقابت بپردازند. |
عضویت در یکی از این دو توافقنامه به صورت جدا اتفاق می‌افتد و هر کشور می‌تواند عضو یکی از آنها باشد یا همزمان عضو هر دوی آنها باشد. در اینجا لیستی از کشورهایی که عضو توافقنامه شنگن هستند ولی عضو اتحادیه اروپا نیستند و برعکس، آمده است.
|
نام کشور |
EU |
SchA |
نام کشور |
EU |
SchA |
|
اتریش |
✔ |
✔ |
لتونی |
✔ |
✔ |
|
بلژیک |
✔ |
✔ |
لوکزامبورگ |
✔ |
✔ |
|
پرتغال |
✔ |
✔ |
مالت |
✔ |
✔ |
|
دانمارک |
✔ |
✔ |
هلند |
✔ |
✔ |
|
استونی |
✔ |
✔ |
نروژ |
❌ |
✔ |
|
فنلاند |
✔ |
✔ |
لهستان |
✔ |
✔ |
|
فرانسه |
✔ |
✔ |
پرتغال |
✔ |
✔ |
|
آلمان |
✔ |
✔ |
اسلواکی |
✔ |
✔ |
|
یونان |
✔ |
✔ |
اسلونی |
✔ |
✔ |
|
مجارستان |
✔ |
✔ |
اسپانیا |
✔ |
✔ |
|
ایسلند |
❌ |
✔ |
سوئد |
✔ |
✔ |
|
ایتالیا |
✔ |
✔ |
سوییس |
❌ |
✔ |
|
لیختن اشتاین |
❌ |
✔ |
ایرلند |
✔ |
❌ |
|
بلغارستان |
✔ |
❌ |
رومانی |
✔ |
❌ |
|
کرواسی |
✔ |
✔ |
جمهوری چک |
✔ |
✔ |
|
قبرس |
✔ |
❌ |
توافق شنگن برای کشورهای عضو، مزایای قدرتمندی را به ارمغان می آورد که سفر بین کشورهای همسایه را تسهیل می کند. در ادامه، سه مزیت اصلی عضویت در منطقه شنگن ذکر شده است:
لغو بازرسی مرزی: بازرسی‌های مرزی لغو می‌شود و سفر بدون نیاز به چک کردن گذرنامه بین کشورها امکان‌پذیر است.
سفر بدون پاسپورت بین ایالات: سفر بدون نیاز به پاسپورت بین کشورها ممکن است و شهروندان کشورهای عضو می‌توانند بدون محدودیت ورود و خروج کنند.
ویزای متحد برای کشورهای عضو: ویزاهای متحدی برای کشورهای شرکت کننده وجود دارد، که شهروندان می‌توانند با یک ویزا به همه این کشورها سفر کنند.
کشورهای ایتالیا، اسپانیا، سوئیس، هلند، فرانسه و یونان در لیست راحت‌ترین کشور برای ویزای شینگن 2023 قرار دارند.
در سال 1985، پنج کشور فرانسه، بلژیک، آلمان، هلند و لوکزامبورگ با هدف حذف کنترل مرزی و ایجاد منطقه مسافرت آزاد، توافق نامه شینگن را امضا کردند.
سوئیس، نروژ، لیختن اشتاین و ایسلند
برای اطلاع از چگونگی دریافت ویزای شینگن، روی این مقاله کلیک کنید.
خیر، انگلیس جزو کشورهای این منطقه نیست.
با آشنایی بیشتر با منطقه شنگن، می‌توانید از تاثیرات مثبت آن بر تسهیل تردد افراد و تجارت در اروپا آگاه شوید. به‌علاوه، این منطقه نمونه‌ای از همکاری بین‌المللی و توافق‌های بین‌کشوری در جهت تسهیل روابط بین‌المللی است.