توصیه نامه یا Recommendation Letter، نامه‌ای است که معمولا توسط استاد دانشگاه، کارفرما یا معلم برای معرفی توانایی، سطح دانش و سایر خصوصیات موثر درباره شما به عنوان متقاضی پذیرش تحصیلی یا موقعیت شغلی نوشته می‌شود. استاد یا کارفرمای فعلی شما نه تنها درباره توانمندی و سطح علمی‌تان، بلکه درباره خصوصیات شخصیتی و اخلاقی شما می‌تواند بنویسد. همانطور که در تعریف آن گفتیم، این نامه هم برای دریافت پذیرش تحصیلی کاربرد دارد (توصیه نامه تحصیلی)، هم برای پیدا کردن موقعیت شغلی مورد نظر در خارج از کشور (توصیه نامه کاری).
ما در این مقاله به توصیه نامه یا ریکامندیشن لتر برای دریافت پذیرش تحصیلی می‌پردازیم. ابتدا توصیه نامه تحصیلی را معرفی می‌کنیم، درباره ویژگی‌ها، ساختار و نحوه نوشتن توصیه نامه صحبت می‌کنیم، سپس درباره نکات مهمی که در این باره باید رعایت کنید توضیح می‌دهیم، در نهایت هم به سوالات مربوط به توصیه نامه تحصیلی پاسخ خواهیم داد.
با توجه به تعریف این نامه در ابتدای مقاله، در برخی موارد، برای دریافت پذیرش تحصیلی (به خصوص اخذ بورسیه) از دانشگاه یا گرفتن موقعیت شغلی موردنظر از کشور خارجی، باید از افراد (فرد) دارای درجه یا جایگاه بالا در دانشگاه یا سازمان فعلی خود نامه‌ای تحت عنوان توصیه نامه درخواست کنید.
نام توصیه نامه به انگلیسی به دو صورت نوشته می‌شود: "Recommendation Letter" یا "Letter of Recommendation". دانشگاه‌ها ممکن است یک الی سه توصیه نامه از دانشجوی خارجی درخواست کنند. بستگی به دانشگاه و شرایط شما دارد. استاد شما با نوشتن توصیه نامه تحصیلی در واقع به دانشگاه خارجی بیان می‌کند که سطح علمی، توانایی و اخلاق حرفه‌ای و کاری شما را برای پذیرش یا دریافت بورسیه تحصیلی مناسب دانسته و به نحوی شما را تضمین می‌کند. بنابراین این نامه حساس است و باید جدی گرفته شود.
طبیعتا بهتر است از اساتیدی این نامه را درخواست کنید که شما را از لحاظ توانایی، ظرفیت‌های علمی و همچنین اخلاقیات بشناسند. قطعا از بهترین گزینه‌ها، اساتید راهنما و پروژه تحصیلی هستند. در کل سعی کنید شخص یا استادی را برای نگارش انتخاب کنید که از فعالیت‌ها، سطح علمی و ویژگی‌هایتان آگاهی داشته باشد، دارای اعتبار قابل قبولی در جامعه‌ی علمی باشد و زمان کافی برای نگارش توصیه نامه تحصیلی بگذارد.
شخصی که برای شما توصیه نامه تحصیلی را می‌نویسد، معمولا درباره موارد زیر باید از طرف شما بیان کند:
در کنار رزومه تحصیلی شما، توصیه نامه تحصیلی است که سطح علمی، توانمندی و دستاوردهای شما را تایید اعتبار می‌کند. مخصوصا به دلیل تعداد بالای متقاضی برای دریافت پذیرش و بورسیه تحصیلی، نوشتن این نامه توسط شخص معتبر و با جایگاه مشخص در جامعه علمی کمک فراوانی خواهد کرد. بسیاری از مواقع نگارش توصیه نامه از شما درخواست نمی‌شود. اما این نامه می‌تواند به ارزش پرونده و رزومه تحصیلی شما اضافه کند.
طبیعتا اکثر موسسات و دانشگاه‌ها معمولا بهترین گزینه‌ها را در بین دانشجویان خارجی برای پذیرش انتخاب می‌کنند. بنابراین توصیه نامه در واقع به مسئول پذیرش یا بورسیه تحصیلی اطمینان خاطر می‌دهد که شما جز گزینه‌های مطلوب برای پذیرش هستید.
هر دانشگاهی ممکن است فرمت خاصی را برای نوشتن توصیه نامه در نظر داشته باشد. اما ساختار کلی توصیه نامه تحصیلی تقریبا یکسان است. معمولا ساختار هر توصیه نامه‌ای از قسمت‌های زیر تشکیل شده است:
1- تاریخ نگارش توصیه نامه
2- مخاطبِ نامه (دانشگاه)
3- پاراگراف اول: معرفی کوتاه درباره نویسنده توصیه نامه و ارتباط او با دانشجو
4- صحبت درباره شایستگی و صلاحیت دانشجو (توانایی‌ها و دستاوردها و هر مورد مهمی که صلاحیت دانشجو را اثبات کند)
5- صحبت درباره دیدگاه نویسنده توصیه نامه نسبت به دانشجو. برای مثال چه توانایی‌ها و ویژگی‌هایی در مورد دانشجو مورد تحسین استاد قرار گرفته است.
6- درباره ارزش‌هایی که دانشجو به دانشگاه یا موسسه آموزشی اضافه کرده است توضیح داده شود.
7- همچنین نویسنده توصیه نامه تحصیلی با بیان نقاط قوت دانشجو، او را به دانشگاه (مقصد) برای پذیرش توصیه کند.
8- در آخر نیز اطلاعات تماس و راه‌های ارتباطی نویسنده برای مخاطب (دانشگاه) نوشته شود.
بعد از بیان بخش‌های متن توصیه نامه، در ادامه به نکات مهم نوشتن توصیه نامه تحصیلی اشاره می‌کنیم.
1- برای اینکه یک توصیه نامه مطلوب تهیه کنید، برای نگارش آن، بین دو تا سه ماه زمان در نظر بگیرید.
2- همانطور که گفتیم، اشخاصی را برای نوشتن توصیه نامه تحصیلی انتخاب کنید که جایگاه شناخته شده در جامعه علمی در زمینه تحصیلی شما داشته باشند و درباره توانایی‌ها و اخلاقیات شما شناخت کافی داشته باشند، به خصوص اگر در پروژه‌ای با ایشان همکاری کرده باشید.
3- برای آنکه استاد یا کسی که توصیه نامه شما را می‌نویسد، بتواند به درستی در مورد دستاوردها و توانایی‌های شما صحبت کند، رزومه، مدارک مبنی بر دوره‌هایی که شرکت کردید، جوایز دریافتی و هر اسنادی که توانایی شما را در زمینه تحصیلی خود نشان دهد، به ایشان تحویل دهید.
4- حتما با استاد خود درباره متن توصیه نامه تحصیلی تا زمان اتمام نامه در ارتباط بوده و مشورت داشته باشید.
5- پس از اتمام توصیه نامه نیز آن را بازبینی کنید و در صورت نیاز به تغییر متن و یا اضافه کردن مواردی با استاد یا نویسنده نامه مشورت کنید.
اگر قصد مهاجرت تحصیلی را دارید، توصیه می‌کنیم مقالات زیر را هم مطالعه کنید.
نگارش تخصصی انگیزه نامه (SOP) برای اپلای
نگارش و تهیه و تنظیم پورتفولیو برای اپلای و مهاجرت
سخن پایانی
نگارش توصیه نامه تحصیلی خوب برای دریافت پذیرش تحصیلی به خصوص اخذ بورسیه بسیار مهم است. در این مقاله به توصیه نامه تحصیلی پرداختیم و درباره اهمیت و نحوه نگارش آن توصیح دادیم. از نکات مهمی که ذکر کردیم، این بود که وقت و انرژی برای نوشتن توصیه نامه بگذارید و همواره با استاد یا نویسنده نامه در ارتباط باشید و سعی کنید نقاط قوت و دستاوردهای خود را به اطلاع او برسانید.
حامی مهاجر در خصوص تهیه توصیه نامه به متقاضیان عزیز مشاوره تخصصی داده، همچنین شما می‌توانید با استفاده از انواع خدمات ما با آگاهی و اطمینان برای مهاجرت تحصیلی اقدام کنید. در صورت تمایل به دریافت خدمات از موسسه حامی مهاجر در زمینه مهاجرت و اخذ ویزای تحصیلی به خصوص کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان، ایتالیا و ترکیه، همچنین نگارش و تنظیم مدارک (انگیزه نامه SOP، نامه هدف، بیانیه شخصی و ...) از طریق شماره 02148000957 با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
توصیه نامه تحصیلی باید توسط استاد یا شخصی نوشته شود که جایگاه مطلوبی در زمینه تحصیلی شما داشته و با خصوصیات شما و توانایی‌های علمی‌تان آشنایی کافی داشته باشد. از آن شخص برای نوشتن توصیه نامه درخواست کنید و با او در این زمینه مشورت داشته باشید.
تهیه توصیه نامه مطلوب نه تنها برای اخذ پذیرش، بلکه برای دریافت بورسیه تحصیلی نیز بسیار موثر بوده و در واقع راهی برای اطمینان دادن به دانشگاه مقصد نسبت به توانایی‌ها، دستاوردها و ویژگی‌های شما است.
نویسنده در این نامه باید خود را معرفی کرده و ارتباط خود را با شما لحاظ کند، درباره ویژگی‌ها، توانمندی‌ها و دستاوردهای شما صحبت کند و با بیان این موارد شما را برای پذیرش تحصیلی تایید و توصیه کند.