بورسیه تحصیلی یا کمک هزینه های تحصیلی به کمک های مالی گفته می شود که از سوی دانشگاه ها به دانشجویان داده شده و دانشجو نیازی به باز پرداخت آن ندارد. با بورسیه تحصیلی، دانشگاه هیچ هزینه ای از دانشجو دریافت نکرده و هزینه های دانشجو را بسته به مقدار بورسیه تحصیلی پرداخت می کند. بورسیه تحصیلی، معمولا توسط دانشگاه ها، دولت ها، افراد خیر و موسسات علمی ارائه می شود، تا فرصت تحصیل دانشجویان از هر کشوری فراهم شده و فرصت تحصیل برای دانشجویان کم درآمد نیز فراهم شود.
ممکن است با خود فکر کنید که درخواست برای بورسیه تحصیلی به دلیل شرایط رقابتی که وجود دارد، کاری بی ارزش است، اما کسانی بوده اند که در این رقابت ها برنده شده اند. دریافت بورسیه تحصیلی کار دشواری به نظر می آید، اما راه هایی وجود دارد که باعث می شود، شما شانس بیشتری برای قبولی پیدا کنید، بخصوص اگر شرایط دریافت بورسیه تحصیلی، مرتبط با موضوع تحصیل شما باشد. یکی از مهم ترین نکاتی که برای درخواست بورسیه تحصیلی خود باید به آن توجه داشته باشید این است که، دستورالعمل ها را به دقت بخوانید، اگر معیارها با شرایط شما مطابقت ندارد، درخواست ندهید و توصیه می کنیم که پس از پایان مراحل ثبت نام، از فرم ثبت نام خود پرینت بگیرید و تا اعلام نتایج آن را نزد خود نگهدارید.
طبق آمار، 60 درصد مبلغ مربوط به بورسیه تحصیلی بین ماه های فوریه و آپریل پرداخت می شود. بنابراین، شما باید حداقل چند ماه قبل از این ماه ها، برای ثبت نام درخواست بورسیه تحصیلی اقدام نمائید. مسئله مهم این است که شما همیشه باید اطلاعات و مدارک خواسته شده در مورد بورسیه تحصیلی را قبل از پایان مهلت ثبت نام ارائه دهید.
بورسیه تحصیلی بر اساس فعالیت هایی که در کنار تحصیل بر عهده دانشجو گذاشته می شوند، به دو دسته، بورسیه بدون انجام فعالیت جانبی و بورسیه به همراه فعالیت جانبی تقسیم می شوند.
بورسیه تحصیلی بدون انجام فعالیت جانبی می توانند، هزینه های تحصیل دانشجو را به طور کامل پوشش داده و حتی تمامی هزینه های زندگی دانشجو را نیز متقبل شوند. چنین بورسیه هایی مورد توجه بسیاری از دانشجویان قرار داشته و به علت تقاضای بالا برای دریافت آن ها، رقابت شدیدی میان دانشجویان وجود دارد. این نوع بورسیه تحصیلی به صورت های مختلفی به دانشجویان تعلق می گیرد. بورسیه تحصیلی Porital Fund که به صورت درصد یا پولی به دانشجو تعلق می گیرد، کلیه هزینه های دانشجو را پوشش نداده، اما کمکی به دانشجو برای فراهم کردن نیازهایش خواهد بود. بورسیه های تحصیلی که به صورت سالانه ارائه می شوند و برای تمدید آنها باید درخواست مجدد داد، همگی زیر مجموعه بورسیه تحصیلی بدون انجام فعالیت جانبی می باشند.
بورسیه تحصیلی، برای تشویق افراد به ادامه تحصیل می باشد و معمولا برای گرفتن بورسیه تحصیلی مشارکت، شرایط تحصیلی قابل قبولی نیاز است و دانشگاه ها برای تمدید این نوع بورسیه تحصیلی شرایط خاصی دارند، مثلا معدل هر ترم دانشجو باید بالاتر از 3 (از کل 4 نمره) باشد. این بورسیه تحصیلی به همه مقطع ها و رشته های درسی تعلق می گیرد. بورسیه تحصیلی مشارکت گاهی اوقات هزینه های زندگی دانشجو را نیز پوشش می دهد.
این بورسیه تحصیلی همه نوع جایزه را شامل می شود و هیچ محدودیتی ندارد، اما معمولا این جایزه ها زیاد نیستند و نمی توانند تمامی هزینه دانشگاه را تامین کنند. این جایزه ها بیشتر به صورت مبلغ نقدی پرداخت می شوند و به حساب دانشجو واریز می کنند. همیشه هم این بورسیه تحصیلی جوایز نقدی نمی باشد، مانند بن خرید کتاب، هزینه شرکت در کنفرانس ها و ...
در این نوع بورسیه بدون انجام فعالیتی، هیچ بورسیه تحصیلی به شما تعلق نمی گیرد و لزوما در قبال فعالیتی که شما انجام داده اید به شما بورسیه تحصیلی تعلق خواهد گرفت.
دانشجویی که به عنوان دستیار تدریس انتخاب می شود، وظایف خاصی برعهده دارد که از جمله: نمره دادن، کمک به دانشجویان جهت برطرف کردن مشکلات درسی، تصحیح برگه های امتحانی و ... می باشند. دریافت این عنوان نیاز به تسلط دانشجو به زبان انگلیسی، توانایی تدریس و تسلط وی بر دروس مورد نظر استاد بستگی دارد. در بیشتر دانشگاه ها، کلاس ها یا دوره هایی برای دانشجویان متقاضی دستیار تدریس ارائه می شود. در بسیاری از دانشگاه ها بر اساس نظر استاد و دانشگاه، دانشجویی که به عنوان دستیار تدریس انتخاب شده از برخی از هزینه ها مثل شهریه دانشگاه، خوابگاه و ... معاف می شود. در برخی از دانشگاه ها، وقتی دانشجویی دستیار استاد باشد، شهریه ای به دانشگاه پرداخت نکرده و با حقوقی که دریافت می کند، می تواند هزینه های زندگی خود را پرداخت کند.
نکته مهم بورسیه تحصیلی دستیار تدریس این است که این بورسیه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و بخصوص به دانشجویان دکتری تعلق می گیرد و دانشجویان مقطع کارشناسی نباید انتظار دریافت این بورسیه تحصیلی را داشته باشند.
دستیار تحقیق که به عنوان دستیار آزمایشگاه نیز خوانده می شود، به عنوان دست راست استاد در انجام تحقیقات، نگارش مقالات و ... به حساب می رود و از سوی استاد حقوقی دریافت می کند.
نکته مهم درباره بورسیه تحصیلی دستیار تحقیق این است که تنها در صورت شباهت موضوع دانشجو با تخصص استاد خود، این بورسیه تحصیلی به دانشجو تعلق می گیرد.
بورسیه تحصیلی و کمک هزینه های خاصی به دانشجویانی که شرایط ویژه ای دارند، بسته به نظر دانشگاه اعطا می شوند که برخی از آنها عبارت اند از:
این نوع بورسیه تحصیلی به دانشجویانی که از نظر علمی برتری دارند، اعطا می شود و دانشگاه های مختلف به برترین دانشجویان خود که شرایط عالی از نظر نمره، مقالات، شرکت در کنفرانس های معتبر، زبان و ... داشته باشند، کمک هزینه هایی تحت عنوان بورسیه تحصیلی شایستگی علمی اعطا می کنند که تشویق کننده این افراد برای ادامه تحصیل در بالاترین سطح ممکن است.
این نوع بورسیه تحصیلی به افرادی تعلق می گیرد که از خانواده هایی با درآمد اندک و بدون وجود تحصیلات عالی به دانشگاه ها آمده اند، اما وضعیت درسی خوبی داشته اند. در این موارد دانشگاه ها بررسی به درآمد دانشجو انجام می دهند، اما معیار دقیقی برای بررسی وجود ندارد و اغلب با توجه به درآمد، میزان پیشرفته بودن کشور مبدا دانشجو، بورسیه تحصیلی به این افراد ارائه خواهد شد. به طور مثال دانشجویان کشورهای آفریقایی با احتمال بالا می توانند از این بورسیه تحصیلی استفاده کنند.
بورسیه های تحصیلی برای افراد، رشته های خاص و ... در نظر گرفته شده است که به برخی از آنها می پردازیم.
این نوع بورسیه تحصیلی به افرادی تعلق می گیرد که معلولیت جسمانی و یا مشکل سلامتی حادی داشته باشند.
این نوع بورسیه تحصیلی به دانشجویانی تعلق می گیرد که از مناطقی با شرایط خاص، مثلا مناطق جنگی آمده اند. برخی از کشورهای آفریقایی و همینطور کشورهای جنگ زده خاورمیانه مثل افغانستان، عراق و سوریه شامل این بورسیه تحصیلی هستند.
این نوع بورسیه تحصیلی به افرادی تعلق می گیرد که در زمینه های ورزشی، هنری و ... مهارت ویژه ای دارند. حرفه ای بودن در مهارت و داشتن توانایی های بالا در آن حرفه، باعث می شود که این بورسیه تحصیلی به فردی با مهارت های خاص تعلق بگیرد.
